MALABARICI
PARS PRIMA,
DE VARII GENERIS
ARBORIBUS
E T
FRUTICIBUS SILIQUOSIS
Latinis, Malabaricis, Arabicis, Brachmanum characteribus nominibusque expressis,
Adjecta Florum, Fructuum, Seminumque nativæ magnitudinis vera delineatione,
colorum viriumque accurata descriptione,
A D O R N A T A
Per Nobilissimum ac Generosissimum D. D.
HENRICUM VAN RHEDE TOT DRAAKESTEIN,
Toparcham in Mydrecht, quondam Malabarici Regni Gubernatorem supremi Consessus apud Indos Belgas Senatorem Extraordinarium, nunc vero Equestris Ordinis nomine Illustribus ac Præpotentibus Provinciæ Ultrajectinæ Proceribus adscriptum,
E T
THEODORUM JANSON. AB ALMELOVEEN, M. D.
Notis adauxit, &Commentarits illusiravit
JOANNES COMMELINUS.
AMSTELÆDAMI.
Sumptibus Viduæ
Amstelodami Sumptibus Joannis van Someren, Hærudum Joannis van Dyck, Henrici et Viduæ Theodori Boom
Anno 1686
Ameri
Amerì ling. Bram. Nély, est arbuscula altitudine unius hominis, ramos maximè transversos emittens , nascensque in arenosis & petrosis.
Radix albicans, lignosa, densis fibris vestita.
Stirps Brachium crassus evadit, estque ligno duro.
Folia in surculis tenuibus, qui è ramis fuis paralleli exeunt ac ad exortum extuberant, & interius striata sunt, bina & bina in duabus seriebus proveniunt, iisque brevissimis pedunculis insident, ac quina , septena, paria cum uno in vertice, suntque parvula, forma oblongo-rotunda, anteriùs & ad petiolum rotunda ora, contextura tenuia &densa, supersicie plana ac lenissima; cum costa media in adversa parte ex qua nullas costas conspicuas emittit, coloris viridi-sub-coerulei , in recta suscioris, in adversa clari, in utraque surdi; saporis subamari & languidi ardoris diutius masticata.
Flores in brevibus surculis , qui ex origine surculorum foliaceorum erumpunt, plures congregatim seu spicatim proveriunt, suntque parvi , sabacei, constantes quatuor foliis, unum folium est unguli-forme , & clausum, ac viride cum stylo quem continet ungulam efficiens : duo folia angusta, tenuia sunt, ac una interiori ora recta ac saturo-rosaceo rubore complectentia ungulam; quartum folium versus quod ungula inflexa est, oblongum & latiusculum, tenue ac viridi-dilutum, exteriora versus reflexum versus summitatem petioli, quem flores circumsident, situm; suntque flores odoris nullius.
In medio emicat Stylus viridis, cavus instar thecæ filamentum tenue, quod è filiquoso germine prodit, recondens, ac superiùs in parva ac tenuia stamuncula sissus, quæ minutis albicantibus apicibus dotata sunt, ac ad concavam partem uno filamento obductus.
Calyx Florum quinque cuspidatorum & viridium foliorum
est.
Gemma Florum oblongo-rotundæ sunt, ac ad unam partem in qua folium latiusculum se aperit, nonnihil planæ.
Floribus deciduis succedunt parvæ ferme unciales, rectæ rotundiolæ & angustæ Siliquæ, suis surculis brevibus, tenuibus pedunculis appendentes, coloris primùm viridis, dein spadiceo-fusci, ac ad petiolum calyce quinque foliorum comprehensi.
Semina oblongo-rotunda sunt cum sua longitudine jacentia in longitudine siliquarum, quæ cum matura, coloris fusci & nitentis sunt.
Hæc arbuscula bis in anno tempore pluvioso & æstivo dat flores.
VIRES EJUS.
AD dolores calculi nephriticos mitigandos servit Radix in decocto data. Eadem & viribus veneni obsistit decocta cum aqua Lanie scilicet teneri Coqui India, & epota. Folia in difficultate mingendi juvant si trita cum aqua ventri applicentur. Amè, vulgo dicta Indigo, quæ ex Foliis paratur, pro exsiccandis tumoribus proficua.
Anil - ex qua Indigo , hic exhiberi, non est quod quis dubitet : quonam autem referenda sit hæc planta, minus inter sese consentiunt autores, c. Bauhinus in Pinace Isatidi sive Glasto subjungit , vocatque Glasto assinem. Alibi autem lib. 9. Sect. 111. capite de Phaseolis Indiacis , siliquam ejus describit , à D° Teremio ex India missam, cum sequenti inscriptione. Siliguula ut semen, huic hartulæ involuta, est herba Anil, nec est species Glasti, sed legumen. Garzias ab Horto Anil Arabibus & Tureis vocari asserit: Guzurattensibus autem, apud quos frequens, Gali & nune plerisque Nil, herbamque esse Ocymo similem. ClarissimusPiso in Brasilia passim luxuriate tradit plantæ: Caachiræ ab incolis dictaæ, binas fpecies, unde Anil : priorique flores purpureos ex albo dilutos, tribuit, odoris fragantissimi. Rochefortius, in Americæ insulis, trium pedum altitudinem vix æquare sit, & florem obtinere albicantem, odoris ingrati, secus ac illam speciem, quam in infula Madagascar provenire scribit, quæ exiguos flores purpúreos ex albo variegatos præbet, jucundi odoris ; eademque procul dubio est cum Pisonis , vocaturque in Historia Madagascarensi Banghets. Ipsam autem plantam ab Autoribus nostris desscriptam, ex Zeilan hoc anno transmisit D. Hermans, addita sequenti inscriptione: Polygala Indica frutescens, ex eujus foliis Anil sive indigo consicitur, verùm Anil Ceylonse vilius est & ignobilius, eo quod ex Malabar, Coromandel, aut Negapatan adsertur. Cingalensibus vocatur
Amarì.
Ei kommentteja:
Lähetä kommentti